Burn-out coaching
Luisteren naar het fluisteren van je lichaam zodat het niet hoeft te schreeuwen
Van vlammend naar opgebrand
Het gebeurt regelmatig: vol vuur aan het werk gaan, vlammende betogen houden, gloeien van trots als doelstellingen behaald zijn en uiteindelijk tegen een burn-out aanlopen. Het gebeurt niet van de ene op de andere dag, een burn-out ontwikkelt zich bijna onzichtbaar. Bijna. Omdat er wel degelijk signalen door het lichaam worden afgegeven. Alleen worden ze niet opgepakt. Of overruled. Dan gaan mensen door op karakter of met behulp van pijnstillers. Dan komt er onherroepelijk een moment dat het zwaar overbelaste stress-systeem van het lichaam nog maar één oplossing weet om zichzelf te beschermen: alle systemen op zwart.
– Boeddha
Bore-out: ziek van verveling
Routinematig of te makkelijk werk dat zorgt voor stagnatie in bekwaamheid en verdere ontwikkeling kan extreme verveling veroorzaken. Je stress-systeem wordt onderbelast en ook dat kan op den duur de dezelfde fysieke klachten – zoals vermoeidheid en depressiviteit – veroorzaken die passen bij een burn-out. Ook in dat geval is het raadzaam om met Manon te onderzoeken welke talenten en kwaliteiten je van nature hebt en welke je hebt aangeleerd. Met die inzichten kom je stap voor stap terecht op het juiste carrièrepad.
– Confucius
UIT DE PRAKTIJK
Eduard (59), is een sympathieke, actieve sportman en heeft zijn leven prettig en overzichtelijk op een rijtje: gelukkig getrouwd, een zoon die de boel goed op de rit heeft en hij heeft een prima baan op de serviceafdeling van een bedrijf waar hij al 35 jaar in dienst is. Met al zijn kennis en ervaring is hij een vraagbaak voor de jongere garde. Hij is ook voor iedereen die iets dwars zit de toegankelijke collega met het luisterende oor.
Het pad van Eduard
Als spin-in-het-web is Eduard de regelaar van zijn afdeling. Hij is in zijn 35-jarige loopbaan één geworden met het bedrijf en nog voordat situaties erom vragen heeft hij al een extra stap gezet om problemen voor te zijn. Hij wil graag alles voor iedereen oplossen maar eigenlijk is de organisatie daar niet op ingericht. In de loop der tijd ontstaan daardoor scheurtjes in de verstandhouding met de leidinggevenden. Ook de communicatie met het managementteam over deze kwesties verloopt niet altijd even soepel.
Eduard heeft af en toe last van hartkloppingen, voelt zich soms nerveus en is vooral moe. Hij merkt als sportman een verstoring in zijn energiehuishouding maar wijt dat aan het ouder worden. Niets is minder waar. Als Eduard bij de sportarts zit voor de uitslag van zijn medische keuring wordt het duidelijk; hij heeft de fysiek van een jonge vent en is ‘technisch’ helemaal in orde. Maar de lage energie doet de alarmbellen rinkelen en de arts adviseert hem om zich per direct ziek te melden en hulp te zoeken.
Eduard bij Manon
Binnen twee weken zit hij bij de Arboarts en wordt hij doorverwezen naar een psycholoog. Eduard heeft een ander idee. Hij volgt al enige tijd de bootcamptrainingen van Manon en is op de hoogte van haar coaching skills. Als sportvrouw heeft zij dezelfde drive, snappen ze elkaar en dat maakt dat hij vol vertrouwen met haar het coachingstraject aangaat.
Het begin is lastig voor Eduard, hij moet heel erg wennen aan de mantra ‘niets moet, alles mag’. Hij voelt zich regelmatig schuldig richting zijn collega’s omdat ‘hij lekker in de zon wandelt en zij aan het werk zijn’. Het duurt even voordat acceptatie zijn intrede heeft gedaan en Eduard écht naar zichzelf leert kijken.
Een van de grootste eyeopeners voor hem komt uit de ACT-meting. Hij is in de veronderstelling dat hij op de werkvloer duidelijk communiceert en kenbaar maakt wat hij wel of juist niet wil. Verrassend genoeg laat de test een ander beeld zien. Het blijkt ook dat de rem op zijn ontwikkeling hem parten speelt. Hij is vergroeid met het bedrijf maar er is weinig verloop en nauwelijks vernieuwing in hetgeen hij doet. Het is zijn ambitie om een mentorrol te vervullen. Hij wil graag de link zijn tussen de kennis en ervaring van de oude rotten en die frisse kijk van de nieuwelingen. Ondanks hoopgevende gesprekken blijft het plan maar onderop de stapel liggen.
Eduard over Manon
Ik vond het maar ongemakkelijk hoor, het idee dat ik ‘ziek’ was en niet in staat was om te werken maar wel met Manon het bos in kon om te sporten. Ik wilde het liefst zo snel mogelijk vooruitgang boeken en weer aan de slag. Maar zo werkt het dus niet, je hebt niet opeens een burn-out en zo kom je er ook niet vanaf. Toen dat besef was geland kwam het omslagpunt en begreep ik dat ik echt ‘beter’ moest worden. Behalve ‘beter worden’ stond het doel in het grotere geheel niet direct vast, dat kreeg gaandeweg vorm. En zonder dat je dat dus in de gaten hebt, bepaal je het helemaal zelf.
Manon is niet alleen heel veelzijdig qua kennis en kunde maar heeft ook de gave om zich aan te passen. Daarmee creëerde zij een omgeving waarin het voor mij makkelijk werd om te praten. Door haar intrigerende vraagstelling werd duidelijk wie ik ben, wat ik doe en hoe ik reageer. Geloof me, de antwoorden waren meer dan eens verrassend. Als ik haar iets vroeg kreeg ik een subtiele wedervraag waarmee ik zelf de oplossing kon vinden of een conclusie kon trekken.
Haar rust en energie hadden een prettige uitwerking op mij, het voelde veilig en als een warm bad. Ik keek echt uit naar de sessies en stond open voor nieuwe dingen. Op een gegeven moment wilde ze een paardensessie doen. Daar had ik totaal geen beeld bij, ik dacht eigenlijk dat we een stukje gingen rijden. Dat was niet het geval, ik kreeg de opdracht om de halster bij een van de paarden om te doen en een stukje met het dier te wandelen. De interactie tussen mij en het paard maakte dingen duidelijk die ik kon vertalen naar werksituaties. Niet alleen leerzaam, vooral heel leuk om te doen. En dat beschrijft het hele coachingstraject eigenlijk in een notendop.
UIT DE PRAKTIJK
Joyce (42) is een georganiseerde chaoot die van gezelligheid houdt. Ze is flexibel, een echte regelaar en met een groot inlevingsvermogen is ze goed in dingen oplossen. Haar drukke baan combineert ze ogenschijnlijk moeiteloos met de zorg voor haar gezin met drie kinderen.
Het pad van Joyce
Haar voorliefde om dingen te regelen of op te lossen passen goed bij haar verantwoordelijke baan in de logistiek. Vier dagen per week is zij een gepassioneerde ‘troubleshooter’ in de stressvolle hectiek die haar werk vol deadlines met zich meebrengt. Er gaat regelmatig iets mis in de planning maar Joyce weet altijd weer een oplossing te vinden. Haar positieve inslag vindt geen respons bij een van haar veeleisende collega’s. Zijn glas blijft halfleeg, hoe hard ze ook haar best doet om het tegendeel te bewijzen. Nadat ze met het hele gezin een tijdlang in een caravan bivakkeert vanwege een grootscheepse verbouwing thuis breekt alles haar op. Tijdens haar werk krijgt ze regelmatig paniekaanvallen, hallucinaties en zit ze opeens hartverscheurend te huilen achter haar computer.
Joyce bij Manon
De diagnose ‘burn-out’ wordt snel gesteld en ze belandt bij een psycholoog. Als dat traject ten einde is gekomen voelt ze dat ze er nog niet is, dat ze nog een stukje nazorg nodig heeft. Ze is niet de eerste in haar familie met een burn-out, de pleaser in haar is genetisch erfgoed en daarnaast worstelt ze al langer met een aantal gewetensvragen. Bij Manon vindt ze waar ze behoefte aan heeft. Onder haar begeleiding zoekt ze eerst uit welke gebeurtenissen uit het verleden nog altijd relevant zijn en wat er moet gebeuren. De uitslag van de ACT-meting helpt daarbij. Joyce schiet ze in de lach van verbazing als ze de uitslag onder ogen krijgt omdat het zo goed beschrijft wie ze is. Het laat tevens zien dat ze heel streng over zichzelf oordeelt. Na de eerste sessie gaat ze met ‘een kop vol’ de deur uit en is ze ervan overtuigd dat het haar nooit gaat lukken, dat het teveel is. Maar de positieve benadering van Manon helpt. Door middel van opdrachten stuurt ze haar steeds terug naar wie ze daadwerkelijk is en dat brengt rust in haar hoofd.
Joyce over Manon
Ik hoor haar stem nog regelmatig in mijn hoofd als ik mezelf weer eens voorbijloop en me aan hoge verwachtingen onderwerp: “Wees eens wat liever voor jezelf!” Dat doe ik dan ook direct, die woorden hebben betekenis gekregen sinds ik bij haar ben geweest. Ik begin het nu ook pas echt te begrijpen. Tijdens de sessies bij de psycholoog ging het er vooral om hoe het kwam dat ik in een burn-out was beland. Niet zozeer hoe ik er verder mee moest dealen en vooral, wat ik kon veranderen.
Het traject bij Manon was veel meer in een positieve setting waarbij ik kon focussen op hoe het verder moest. Zij is een fijn en warm persoon waar je lekker mee kunt kletsen. Meer als een professionele vriendin bij wie je met een lach en een traan terecht kunt dan een typische zorgverlener waar je het label ‘patiënt’ draagt. Als coach staat zij echt naast me, ze zit niet tegenover me zoals de psycholoog dat deed. Voor mij was dat een wereld van verschil.